Bağışıklık sistemi nedir?
Bağışıklık sistemi vücudu enfeksiyonlara karşı koruyan savunma sistemidir.
Anne sütünün bağışıklığın güçlenmesindeki rolü nedir?
Bebeğin ilk iki yıl anne sütü ile beslenmesi bağışıklığın güçlenmesine katkı sağlar. Anne sütündeki prebiyotikler, koruyucu antikorlar, immunglobulin, demir, vitaminler bebeğin bağışıklık sistemini güçlendirmektedir.
Bağışıklık sistemi zayıflar mı?
Sağlıklı beslenmeyen, uyku düzeni bozulan, abur cubur- hazır gıda tüketimi fazla olan çocuklarda bağışıklık sistemi zayıflayabilir. Ayrıca çocuğun stresli ve mutsuz bir ortamda büyümesi de bağışıklık sistemini olumsuz etkiler.
Çocuğum sık hastalanıyor, bağışıklık sistemi düşük mü?
Kalabalık gruplara katılan, kreş yada okula giden, kardeşi olan, kalabalık aile içinde yaşayan çocuklar yakın temastan dolayı daha fazla hastalanırlar. Alerjik bünyeli çocuklarda hastalanma sıklığı fazla olabilir. Bu durumlar bağışıklık sisteminin zayıf olduğu anlamına gelmez. Okula giden bir çocuk yılda 5-6 defa üst solunum yolu enfeksiyonu ve beraberinde 3-4 kez ishal atağı geçirebilir. Bu sayılardan daha fazla enfeksiyon geçiriyor ise doktora başvurmak gerekebilir.
Aşılar bağışıklık sistemini etkiler mi?
Aşıları tam yapılmış çocuklar, aşılarla önlenebilir hastalıklardan korunur. Aşılar bağışıklık sistemi hafızasını kuvvetlendirir ve daha az hasta olmamızı sağlar.
Çocukların güçlü bir bağışıklık sistemine sahip olmaları için neler yapılabilir?
⁃ Bebeğimize ilk altı ay sadece anne sütü verelim, iki yıl anne sütüne devam edelim.
⁃ Mutlu ve stresi az bir aile ortamı önemlidir.
⁃ Bol güneş ışığı ve açık hava faydalıdır.
⁃ Kapalı ve kalabalık ortamlardan kaçınalım.
⁃ Bulunduğunuz ortamı belirli aralıklarla havalandıralım.
⁃ Uyku düzeninin ve süresinin yeterli olması lazımdır. Geç veya az uyumak bağışıklığı zayıflatır. Büyüme hormonu derin uykuda salınır ve bağışıklığı olumlu etkiler.
⁃ Yaşına uygun spor yapan ve düzenli hareket eden çocuklar daha sağlıklı bir bağışıklık sistemi oluşturur. ⁃ Ekran kullanımı, telefon, televizyon, bilgisayar oyunları, hareket azlığı bağışıklığı olumsuz etkiler.
⁃ Süt/süt ürünleri, et/baklagiller, tahıl, sebze/meyveleri hepsinden düzenli olarak hergün yemek gerekir.
⁃ Öğün atlamalarına izin vermeyelim.
⁃ Taze sebze ve meyve tüketimini artıralım.
⁃ Soğan- sarımsak gibi doğal antibiyotikleri hastayken daha çok tercih edelim. Kekik, zencefil, zerdeçal bağışıklığımızı olumlu etkiler.
⁃ Cips, şekerleme gibi rafine yiyeceklerden, paketli ve fast food gıdalardan uzak duralım.
⁃ Bağırsaklardaki iyi bakterileri artıralım. Yoğurt, kefir, turşu gibi probiyotik içeren besinleri çocuklarımızın beslenmelerine dahil edelim.
⁃ Düzenli olarak balık tüketmelerini sağlayın.
⁃ Yeterli su içmesine özen gösterin, sıvı alımını teşvik edin.
⁃ Çocuklarınızın ellerini sık sık ve sabunla yıkadığından emin olun. Her yemekten önce ve sonra ve dışarıda oynadıktan, evcil hayvanlara dokunduktan, burunlarını sildikten sonra, tuvaleti kullandıktan ve kreşten eve geldikten sonra hijyenlerine özellikle dikkat edelim.
⁃ Siz veya eşiniz sigara içiyorsanız bırakın. Sigara dumanı 7.000’den fazla zararlı kimyasal içermektedir unutmayın!
⁃ Çocuk doktorunuza düzenli kontrollere gidin. Çocuklardaki kansızlık, demir eksikliği, folat, B12 vitamini eksikliği, D vitamini eksikliği, çinko eksikliği sık hastalanmaya neden olur. Bu yüzden belirli aralıklarla eksiklik var mı araştırmalı, eksiklik varsa tedavi edilmelidir.
⁃ Gereksiz ilaç kullanımından kaçının.
⁃ Vitamin desteği için doktorunuzun önerisine uyalım.
Uzman Dr. Bayram ÇOBAN
Afyon’un Dinar ilçesinde doğdum. İlköğrenimimi Dinar Yeniyol İlkokulu’nda tamamladım. 1985-1992 yıllarında İzmir Bornova Anadolu Lisesi İngilizce Bölümünde yatılı olarak okudum. 1992 yılında Ankara Hacettepe Üniversitesi İngilizce Tıp Bölümü’ne başladım. 1998 yılında, Hacettepe Üniversitesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı’nda asistanlığa başladım. 2003 tarihinde uzmanlığımı aldıktan sonra Afyon’da mecburi hizmetimi yaptım. Afyon Dinar Devlet Hastanesi’nde çalıştım. 2008 tarihinde Başkent Üniversitesi Alanya Uygulama ve Araştırma Hastanesi’nde çalışmaya başladım. 2018 tarihinden itibaren kendi muayenehanemde sizlere yardımcı olmaktan mutluluk duyuyorum. İngilizce olarak hasta bakabiliyorum. Evli ve iki çocuk sahibiyim.